Katarzyna Moritz 2010-11-29

Trzeci pod względem wielkości radioteleskop świata powstanie w Polsce?

Trzeci pod względem wielkości radioteleskop świata powstanie w Polsce?

Polscy naukowcy zdecydowali, że w Borach Tucholskich powstanie 90 metrowy radioteleskop i obserwatorium astronomiczne im. Jana Heweliusza. Ma to być najnowocześniejszy ośrodek radioastronomii na świecie.

Z okazji zbliżających się obchodów 400 urodzin Jana Heweliusza, naukowcy z Polskiego Towarzystwa Astronomicznego spotkali się w piątek w Gdańsku i ogłosili, że planowana jest budowa najnowocześniejszego na świecie i trzeciego co do wielkości radioteleskopu, który będzie nosić imię naszego astronoma.

- Heweliusz był najwybitniejszym, obok Jana Keplera i Izaaka Newtona, astronomem swojej epoki. Na dachach swoich trzech kamienic zbudował wówczas największe obserwatorium astronomiczne na świecie. Obecnie Polska potrzebuje sztandarowej inwestycji naukowej na miarę obserwatorium Heweliusza - wyjaśnia dr hab. Maciej Mikołajewski, wiceprezes Polskiego Towarzystwa Astronomicznego.

Najsłynniejszym radioteleskopem, o średnicy ponad 300 m, jest obecnie Arecibo, znajdujący się w Portoryko. Największy radioteleskop w Europie o średnicy 100 m zbudowano w Effelsbergu, w Niemczech. Polski Kopernik, koło Torunia, ma 32 m średnicy.

- Proponowany przez nas, czyli mający średnicę 90 m, byłby zaledwie kilka metrów mniejszy od niemieckiego, ale starzejącego się już instrumentu. Heweliusz byłby wyposażony w najnowsze, pionierskie rozwiązania - zapowiada Mikołajewski.

Obserwatorium miałoby powstać na skraju województw Pomorskiego i Kujawsko-pomorskiego, a dokładniej w Borach Tucholskich. Dlaczego właśnie tam?

- Bory to nasz naturalny skarb, wolny od cywilizacji, a tym samym od zakłóceń radiowych, dzięki temu radioteleskop mógłby tam pracować 24 godz. na dobę. Nie bez znaczenia jest też chłodny klimat sprzyjający badaniom. Ponadto ta lokalizacja daje nam możliwość wpisania się w światową sieć radioteleskopów między zachodem, a Rosją i Chinami - tłumaczy naukowiec.

Szacowany koszt budowy obserwatorium to 150 mln zł. Niestety jeszcze nie znane są źródła finansowania. Choć naukowcy zakładają, że ośrodek powstanie w przeciągu dwóch, trzech lat. Idee tą popiera konsorcjum sześciu najważniejszych w dziedzinie radioastronomii polskich instytutów badawczych, ale też dyrektorzy europejskich ośrodków.

- Byłby to żywy pomnik Jana Heweliusza, przypominający o historycznym dorobku cywilizacyjnym Polski. Radioastronomia to dziedzina, w której przodujemy wśród krajów Europy Środkowo -Wschodniej, a posiadanie takiego instrumentu, nie tylko umocni zainteresowanie kolejnych pokoleń naukami ścisłymi, ale przyniesie też zasłużony prestiż Polsce - zapewnia Mikołajewski.

Polskie Towarzystwo Astronomiczne włącza się też w inne działania związane z przyszłorocznymi obchodami urodzin Heweliusza. Zanim wystartuje budowa w Borach Tucholskich, centrum Hewelianum w Gdańsku zyska 15 m radioteleskop dla miłośników astronomii. We wrześniu w Gdańsku odbędzie się również zjazd towarzystwa astronomicznego. Jego członkowie wspierają też przygotowaną w sejmie ustawę o ogłoszeniu ogólnopolskiego roku Heweliusza (pierwsze czytanie 2 grudnia), a także budowę pierwszego na świecie zegara pulasrowego.



Katarzyna Moritz
Na podstawie: trojmiasto.pl

Zapraszamy do skomentowania artykułu

Treść opini 
Popis 

Pozostałe artykuły z tej kategorii